ONTSTEKINGEN

We kennen twee soorten van ontstekingen: uitwendige, zoals een wondje of een kneuzing, en inwendige ontstekingen binnenin je lichaam. De eerste geneest vanzelf, terwijl de tweede – ook wel ‘de stille’ of ‘laaggradige’ ontsteking genoemd, zeer ernstige gevolgen kan hebben. 3 op de 5 mensen overlijden aan ziektes waar ontstekingen aan de basis liggen. Wat kan je daar tegen doen?

Wat zijn het?

Ontstekingen beschermen je tegen infecties en werkt ziektekiemen zoals bacteriën, virussen schimmels en parasieten uit je lijf. Hoe beter je weerstand, hoe gemakkelijker je lijf zelf indringers in je lichaam kan opruimen. Chronische ontstekingen echter kunnen op den duur ongemerkt leiden tot allerlei vervelende aandoeningen en mn (welvaarts)ziektes, diabetes, hart- en vaatziektes, obesitas en kanker. Deze blog gaat over chronische ontstekingen.

Hoe herken je een ontsteking?

Uitwendige door pijn, pus, zwelling en roodheid, en inwendige door diverse symptomen die je niet direct aan een ontseking doen denken:  koorts, een ziek gevoel, gebrek aan eetlust, vermoeidheid, kortom algemene gevoelens van onbehagen.

Wat zijn de gevolgen?

Chronische ontstekingen dragen bij aan het krijgen van tal van ziekten en/of aandoeningen zoals hart- en vaatziekten, kanker, Alzheimer, astmatische klachten, depressies, MS en darm- en huidklachten. Dit doordat onze organen op den duur worden aangetast en ons immuunsysteem overbelast raakt.

Wat is precies een chronische ontsteking?

Een inwendige ontsteking is een reactie op lichaamsvreemde stoffen of een beschadiging in je lichaam. Deze reactie is een signaal dat het lichaam bezig is om de schade te herstellen en de ziekteverwekkers of schadelijke stoffen te elimineren. Een chronische ontsteking gaat meestal gepaard met een verhoogde lichaamstemperatuur (koorts). Chronische laaggradige ontstekingen zorgen voor een flink energieverlies, beschadiging van weefsels en een chronisch overactief immuunsysteem. Ze kunnen zowel oorzaak als gevolg van klachten zijn.

Wat veroorzaakt een inwendige ontsteking?

De belangrijkste reden dat we zoveel ontstekingen hebben in ons lichaam zijn de toegevoegde suikers. Een hoger bloedsuikergehalte zorgt namelijk voor meer ontstekingen in het lichaam en in het bloed. Dat komt eveneens omdat deze vorm van suiker onbekend is bij het lichaam. Onze genen zijn daar dus niet op voorbereid waardoor het lichaam maar wat doet en alles verkeerd gaat. Lees: ontstekingen. Maar vermijd ook transvetten. Het advies blijft: eet en drink biologisch, daar zitten sowieso geen chemische producten in, waardoor de kans op ontstekingen kleiner is.

Lichaamsvreemde stoffen komen meestal door je mond naar binnen: synthetische, chemische stoffen in je voeding. Die hebben voedingsbedrijven erin gestopt omdat het voldoet aan onze wensen; wij willen zoet, dus maakt de industrie op bestelling zoete stoffen zoals aspartaam, glucose fructosestroop of geraffineerde suiker. Deze chemische stoffen zitten naast voeding in bijna alles wat we in huis nemen: meubels, vloerbedekking, verf, schoonmaakmiddelen, luchtverfrissers, wc-reinigers, kunstmatige geurtjes, afwasmiddelen, etc.), maar ook schoonheidsmiddelen zoals lippenstift, parfums, crèmes, etc. en plastics. We krijgen ze binnen via de ademhaling en ons drinkwater. Maar ook bacteriën, virussen en schimmels veroorzaken ontstekingen, net als straling. Er is bijna geen ontkomen aan. Maar een andere, heel belangrijke oorzaak van ontstekingen is chronische stress.

Hoe ontstaat stress?

Als je brein je manier van leven niet meer kan bijhouden. Dat kan ervoor zorgen dat er zoveel schade aan je lichaam en gezondheid ontstaat, dat je immuunsysteem het niet meer aankan. Dit kan er zelfs toe leiden dat er vier keer zoveel immuun cellen in je bloed zitten dan zonder stress. Dat lijkt positief, maar helaas, uit onderzoek is gebleken dat ongecontroleerde chronische stress ertoe kan leiden dat deze cellen opnieuw geprogrammeerd worden en in plaats van de ontstekingen te genezen deze juist veroorzaken.

Wat gebeurt er dan in het lichaam?

Het aanpakken van acute ontstekingen begint als de immuuncellen die het dichtst in de buurt zijn onderscheid maken tussen lichaamseigen stoffen en lichaamsvreemde stoffen. Lichaamseigen is wat het immuunsysteem herkent, en lichaamsvreemd is wat het immuunsysteem niet herkent. Bij lichaamseigen gebert er weinig, bij lichaamsvreemd slaat het immuunsysteem alarm. Daarbij moet je denken aan beschadiging van de lichaamscellen, onbekende stoffen zoals chemische en toxische stoffen en pathogenen (ziekteverwekkers (bacteriën, kankercellen en virussen).

Bij lichaamsvreemde stoffen geven de immuun cellen een lichaamseigen stof af: ontstekingsmediatoren. Deze ontstekingsmediatoren worden uitgestoten als een ontstekingsreactie moet worden opgewekt. Dit heeft een verhoogde doorbloeding tot gevolg. Dit zorgt voor een verlaagde stroomsnelheid van het bloed en een verhoogde doorlaatbaarheid van de vaatwand van de haarvaten, waardoor er meer vocht en eiwitten de bloedbaan uitgaan dan normaal, wat er weer toe leidt dat er meer vocht en witte bloedcellen in het ontstoken weefsel achterblijft. De laatsten breken dode cellen af en verwijderen de ziekteverwekkers. Dit alles met het doel om de ontsteking te verhelpen en beschadigingen te herstellen (regeneratie).

Welke invloed heeft onze leefstijl daarop?

Veel ongezonde leefstijlfactoren en voedingsmiddelen veroorzaken of verergeren stille ontstekingen en/of houdt ze in stand. Ik noem een samenvatting van de drie belangrijkste:

Voeding

Een gebrek aan volwaardige en gevarieerde voeding. Onvolwaardig of eenzijdig voedsel kan tekorten aan voedingsstoffen veroorzaken. Denk aan vitamines, mineralen en sporenelementen, gezonde vetten en aminozuren. Voorbeelden hiervan zijn een overmaat aan geraffineerd voedsel (suiker, graan en zout) en teweinig aan antioxidanten, ten opzichte van de vrije radicalen, vitamines, mineralen en andere gezonde stoffen die niet meer in onze voeding zitten en balansverstoring; pH waarde en Omega 3:Omgea 6.

Leefstijl

Denk aan roken, teveel alcohol, de bereiding van het voedsel (AGE’s), te weinig bewegen – zitten is het nieuwe roken – maar ook het inademen van teveel chemische, synthetische en soms toxische stoffen en het overmatige gebruik van medicijnen.

Chronische stress

Een te hoog (of te laag) gehalte van het stresshormoon cortisol werkt ontstekingsbevorderend. Stress verergert bovendien de ontstekingen die er al zijn. Ook een tekort aan cortisol (door jarenlange stress bijvoorbeeld) kan voor ontstekingen en/of een ‘ontremd’ immuunsysteem zorgen. Ontremming van het immuunsysteem kan leiden tot onder meer allergieën en auto-immuunziekten.

Eigenlijk teveel om op te noemen, maa ik doe toch een poging. Als het om voeding gaat is deze lijst dus absoluut niet volledig: avocado, extra vierge olijfolie, vette vis, uien en knoflook, (groene) bladgroente, bessen, groene thee, kurkuma, rauwe Cacau (min. 70%), omega 3 vetzuren, gember, rauwe honing, cayennepeper, boswellia Serrata, etc. En qua supplementen noem ik Omega 3 en quercetine en kurkuma, maar er zijn er veel me.

Eigenlijk teveel om op te noemen, maa ik doe toch een poging. Als het om voeding gaat is deze lijst dus absoluut niet volledig: avocado, extra vierge olijfolie, vette vis, uien en knoflook, (groene) bladgroente, bessen, groene thee, kurkuma, rauwe Cacau (min. 70%), omega 3 vetzuren, gember, rauwe honing, cayennepeper, boswellia Serrata, etc. En qua supplementen noem ik Omega 3 en quercetine en kurkuma, maar er zijn er veel meer.

Wat kan je er zelf aan doen?

De meeste inwendige ontstekingen genezen door de geneeskracht van het lichaam, als het immuunsysteem maar sterk genoeg is. Zolang je gezond leeft en gezond eet, gaat dat vaak vanzelf, maar als je leefstijl en voedingspatroon (dat gaat vaak samen) ongezond is, gaat dat ook ten koste van je immuunsysteem, zodat ontstekingen hun gang kunnen gaan.

Wat je er dus zelf tegen kan doen is: deze stoffen mijden en juist voedingsproducten innemen die ons lichaam ook als zodanig herkent, en leven en bewegen als onze verre voorouders. Dus in plaats van synthetische medicijnen, natuurlijke ‘medicijnen’ (supplementen), (gefilterd) water drinken uit de kraan of bronwater in glas, natuurlijk (biologisch) zout, bijvoorbeeld Himalaya- of Keltischzout (daar zitten alle 84 mineralen nog in).

In z’n algemeenheid: alleen natuurlijke, biologische producten eten en drinken, die kan je herkennen aan het keurmerk. Biologische groente, daar kan je net zoveel van eten als je wil, en fruit. En onderhoud.

Wat nog meer?

Zorg naast gezonde voeding, voor voldoende (diepe) slaap, minder of geen stress, stop met roken, minder (of stop) met alcohol, ontspan regelmatig door te mediteren en val af als je te dik bent; ook daar draagt het hiervoor genoemde voedings- en leefstijlpatroon trouwens aan bij. Nog een laatste tip: laat  regelmatig je bloeddruk en bloed controleren op voldoende micronutrienten, maar ook op opnamecapaciteit, zodat je er op tijd iets aan kan doen. Welke gezonde voedingsstoffen krijg je binnen en hoeveel wordt daarvan goed opgenomen?

Of schaf zelf een bloeddrukmeter aan. Verder kan je je regelmatig laten testen op het C-reactief proteïne. Dit kan een goede voorspeller zijn van eventuele hart- en vaatziekten. Door dat te testen, kan je het resultaat zien van wat ontstekingsremmende voedingsstoffen of supplementen voor jouw gezondheid zijn. 

Welke groente en fruit remt ontstekingen?

Eigenlijk teveel om op te noemen, maar ik doe toch een poging. Als het om voeding gaat is deze lijst dus absoluut niet volledig: avocado, extra vierge olijfolie, vette vis, uien en knoflook, (groene) bladgroente, bessen, groene thee, kurkuma, rauwe Cacau (min. 70%), omega 3 vetzuren, gember, rauwe honing, cayennepeper, boswellia Serrata, etc. En qua supplementen noem ik Omega 3 en quercetine en kurkuma, maar er zijn er veel meer.

Natuurlijke medicijnen

Nu heeft de allopathische zorg een hele trits medicijnen ontwikkeld om daar iets aan te doen. Het probleem daarmee is dat ze de kwaal niet genezen. Ze bestrijden alleen maar de symptomen en de oorzaak laten ze ongemoeid, waardoor de kwaal blijft bestaan. Bovendien kleven er tal van bijwerkingen aan, die vaak hetzelfde gevolg hebben. Ziekte is immers een verdienmodel geworden. Dus daar zou ik niet aan beginnen. Een veel beter alternatief is gezonde, natuurlijke voedingsproducten en supplementen. Ik zet er een aantal op een rijtje.

1. Gember

Gember wordt al eeuwenlang gebruikt als remedie bij bijvoorbeeld keelontstekingen. Moderne wetenschap heeft regelmatig bevestigd dat stoffen als gingerol en shoagol inderdaad effectief zijn tegen zowel acute als chronische ontstekingen. Overigens helpt deze kruidige specerij ook goed tegen spijsverteringsproblemen!

2. Groene thee

Groene thee zit vol polyfenolen, antioxidanten  die ontstekingen tegengaan, maar die ook de groei van kankercellen remmen. Ditzelfde onderzoek concludeerde dat ook zwarte thee een ontgiftende weerking heeft. Hetzelfde geldt voor koffie en een nieuw onderzoek stelde zelfs dat als je per dag twee kopjes groene of zwarte thee drinkt en twee kopjes koffie dat ze elkaar versterken.

3. Citrusvruchten

Citroensap staat ook al lang te boek als ontstekingsremmer. Iedere ochtend een glas water met citroensap is dan ook een goed middel om je spijsvertering op gang te helpen, maar het helpt ook goed tegenallerlei ontstekingen in belichaam.

4. Kurkuma

Ook kurkuma werkt goed tegen ontstekingen. Daarnaast ondersteunt het bij het ontgiften van je lichaam en heeft het een positieve werking bij het voorkomen en herstellen van kanker. Zeker als je het mengt met zwarte peper, want dan wordt de kracht exponentieel sterker.

5. Olijfolie

Olijfolie is een super gezond vet dat het lichaam beschermt tegen de schadelijke gevolgen van vrije radicalen. Het is waarschijnlijk ook geen toeval dat mensen in het mediterrane gebied, waar olijven van nature groeien, gemiddeld flink ouder worden! Maar wel met een belangrijke kanttekening: alleen als het koud of lauw wordt gebruikt, bijvoorbeeld om over een salade te sprenkelen.

6. Knoflook

Knoflook is een smaakversterker die eveneens een sterk ontstekingsremmende werking heeft. Het helpt tegen infecties, is cholesterolverlagend en versterkt het immuunsysteem.

7. Cacao

Cacao bevat ook ontzettend veel natuurlijke antioxidanten die chronische ontstekingen tegengaan. Hoe hoger het cacao-gehalte van de chocolade, hoe beter. Chocolade met ten minste 70% cacao is erg gezond.

8. Avocado

Avocado zit ook vol ontstekingsremmende stoffen, zoals luteïne, alfacaroteen en betacaroteen. De gezonde vetten zorgen er daarnaast voor dat je lichaam bepaalde vitamines beter opneemt. Daardoor beschermen ze je indirect ook tegen vrije radicalen.

9. Vette vis

Vette vis als wilde zalm, makreel, haring, paling, forel en ansjovis zitten vol Omega-3 vetzuren, EPA en DHA. Deze vetten zijn sterke natuurlijke ontstekingsremmers en stimuleren daarnaast ook nog eens het goed functioneren van de hersenen! Omega-3 vetzuren zitten ook in noten en vlees van grasgevoerde dieren.

10. Zeewier

We eindigen niet voor niets met zeewier. Dat voedingsproduct wordt de laatste jaren steeds meer in verbrand gebracht met ontstekingsremmende eigenschappen. Zeewier bevat namelijk enorm veel vitaminen en mineralen en is tevens een goede bron van jodium.

Wat kan je er zelf aan doen?

Gezonde voeding

Als je goed beschermd wil zijn tegen ontstekingen, is het devies: eet gezond en gevarieerd! Wanneer je ontstekingen wilt voorkomen, is het van essentieel belang dat je voldoende verse en biologische groenten en fruit eet. Paddenstoelen, bessen en donkere bladgroentes zoals spinazie en boerenkool hebben ook een sterk ontstekingsremmende werking.

Kruiden en specerijen

Verder is het heel verstandig om naast biologische groente en fruit, ook biologische kruiden en specerijen te gebruiken. Deze brengen je eten niet alleen op smaak, ze bevatten ook diverse stoffen die bijdragen aan een gezond en vitaal lichaam. Elk voedingsmiddel heeft weer net een wat ander positief effect op je lichaam.

Gevarieerd

Daarom is variatie zo belangrijk! Daardoor krijg je een groot deel van je ADH antioxidanten binnen. Door je lichaam alles te geven wat het nodig heeft, zul je merken dat je gezondheid er flink op vooruit gaat en dat je je dan een stuk energieker voelt!

Maar doe iets….

Als je doet wat je altijd deed, dan zal je krijgen wat je altijd kreeg. Knoop dat in je oren.

Zie verder de links ‘Behandelingen’: ‘Therapieën’ en ‘Supplementen’ Daar kan je de informatie vinden die gaat over ontstekingen.