Waar moet je opletten als je supplementen koopt?

Gezonde voeding is voor minstens 50% verantwoordelijk voor een gezond leven. Helaas lukt het veel mensen niet om voldoende mineralen en vitamines binnen te krijgen. De belangrijkste reden is dat de landbouwgrond de laatste decennia zo is uitgewoond, dat het gehalte aan deze micronutriënten dramatisch is gedaald waardoor die gezonde stoffen ook veel minder in de groente en fruit zitten die daarop worden geteeld. Daardoor ontstaan er tekorten in ons lichaam. Wat kunnen we daaraan doen?

Behalve overstappen naar een gezonder, natuurlijk, biologisch eetpatroon, kunnen we deze tekorten aanvullen met supplementen. Dat lijkt een goede set, maar ook daar zitten een paar ‘maren’ aan. Aangezien deze branche net als de voedingsindustrie een miljoenenindustrie is geworden, zit er net als bij voeding-producten, veel en veel meer kaf tussen het koren dan je zou mogen verwachten. Wat de beste keuze is, waar je die kan kopen en hoeveel ze kosten, daarover gaat deze blog.

Om te beginnen kan je, als je voor de beste supplementen wilt gaan, kijken naar waar je je supplementen koopt, welke merken de beste waar leveren en welke van deze merken niet koosjer zijn. Maar dan ben je er nog niet; ik zei al er zit veel meer kaf onder het koren dan we denken. Waar moeten de beste supplementen aan voldoen?

Wat is het?

Een supplement is een natuurlijk ‘medicijn’, een ‘pil’ die in een fabriek wordt samengesteld om tekorten aan voedingsstoffen aan te vullen. Deze stoffen worden – als het goed is – uit de natuur gehaald, en helpen je zo om tekorten aan bepaalde micronutriënten – mineralen, vitamines en antioxidanten – aan te vullen. Dat wil zeggen als je de juiste keuze maakt. Maar hoe maak je die? Welke belangrijke vragen kan je daarbij stellen?

1. Is het product biologisch?

De reguliere voedingsproducten zitten, zoals je inmiddels wel weet, vol met allerlei synthetische en chemische stoffen die ervoor zorgen dat je meer ongezonde stoffen binnenkrijgt dan gezonde, waardoor de balans in je lichaam verstoord raakt en de kans op ziekte stijgt. Net als bij voeding, geldt voor supplementen dat de ingrediënten in de supplementen bij voorkeur van biologische aard moeten zijn. Dan weet je zeker dat er geen synthetische stoffen in zitten.

2. Hoeveel werkzame ingrediënten zitten in het potje?

Omdat we doorgaans tekorten hebben aan meer dan één ingrediënt, kiezen we vaak voor een zogenaamde ‘multi’. Dat is een supplement waarin een kleine hoeveelheid van meerdere ingrediënten zit. Dat is zoop het oog een win/win situatie, je krijgt in één keer meerdere micronutriënten binnen en het is relatief goedkoop. Aangezien de prijs vaak een belangrijke rol speelt bij deze keuze is een multi met meer verschillende ingrediënten een betere keuze dan een met minder. Daar zitten wel een paar maren aan…

3. Zijn de ingrediënten actief of inactief?

Dit is een heel belangrijke vraag. Als er op het potje staat dat deze actief zijn, dan betekent dat dat de ingrediënten beter door het lichaam worden opgenomen. Als een stof niet of slecht door het lichaam wordt opgenomen, is het tamelijk nutteloos. Overigens kunnen daar ook andere omstandigheden een rol bij spelen. Dat is dus in de meeste gevallen een betere keuze, want als een supplement wel wordt ingenomen, maar niet wordt opgenomen, levert dat slechts dure urine op.

4. Welke ingrediënten zitten erin?

Vaak slikken mensen maar wat. Dan is een multi financieel gezien voor die mensen een logisch argument. Als je een supplement niet voor de leuk slikt, maar serieus aan je gezondheid wil werken, dan is het aan te raden om voor je daarin een keuze maakt, je eerst te laten testen aan welke micronutriënten – mineralen, vitamines en antioxidanten – je een tekort hebt. Op basis daarvan kan je dan een gerichte keuze maken.

5. Zijn die van hoogwaardige kwaliteit?

Als je het hebt over ‘hoogwaardig’ wordt bedoeld dat het product beter opneembaar en dus effectiever is. Bij ‘niet-hoogwardig’ moet het mineraal in je darmen eerst worden omgezet naar de actieve vorm en tijdens dat proces gaat een (groot) deel van de micronutriënten verloren. Dan is goedkoop dus duurkoop. De inactieve vorm is bovendien soms van een synthetische samenstelling in plaats van een natuurlijke, biologische. De algemene regel is: als het niet duidelijk op het etiket staat, mag je ervan uitgaan dat het de slechtst opneembare vorm is. Want als het wel hoogwaardig zou zijn, zou het ook op het etiket staan.

6. Waar kan je nog meer op letten?

De laatste tijd zie je vaker dat een supplementenbedrijf wordt opgekocht door een farmaceutisch bedrijf. In veel gevallen gaat dat ten koste van de kwaliteit. Je kan ook de reviews lezen, maar kijk dan wel goed wat er in die reviews staat; vaak gaat het over service, en dat heeft natuurlijk niets te maken met de kwaliteit van het supplement.

Als er informatie staat over wat het supplement ‘doet’, dan weet je in ieder geval dat de gebruiker er baat bij heeft gehad of niet. Overigens wil dat niet zeggen dat jij er dan ook baat bij zult hebben. Ieder lichaam is immers uniek.

Ook is het belangrijk om te weten hoeveel je per dag moet of mag innemen. Bij de meeste supplementen geldt dat je er bijna niet te veel van in kunt nemen, en dat de Gezondheidsraad of het Voedingscentrum bijna altijd ‘te weinig’ adviseren. Bij bepaalde micronutriënten, bijvoorbeeld Vitamine D kan je het beste voor een hoge dosering kiezen. Al is dat wel vaak duurder.

Het omhulsel

Nu heeft het omhulsel geen gezondheidsvoordeel, maar het kan wel een (groot) nadeel opleveren. De vraag is: waar is dat van gemaakt? Aangezien dat verder weinig nut heeft, wordt vaak gekozen voor een omhulsel gemaakt van een synthetisch product. Daarvoor geldt eigenlijk hetzelfde: als het van een biologisch stof is gemaakt, wordt het meestal wel op het etiket vermeld, als er niets over wordt gezegd, ga er dan maar vanuit dat dat niet zo is.

Maar bovenal moeten ze leveren wat ze beloven, en vooral voldoen aan de eisen die jij stelt. Alles wat er inzit moet het immuunsysteem op z’n minst versterken, en zeker niet verzwakken. Zelfs neutraal is wat mij betreft onacceptabel; als er net zoveel troep in zit als goed spul dan wordt het een gelijkspel, wat in dit geval betekent dat het goede spul vóór jouw gezondheid werkt en het slechte dus tegen.

Waar kan je supplementen het beste kopen?

In de supplementenbranche verschillen de prijzen en de kwaliteit enorm. Bovendien zijn er meer dan 1000 verschillende producten te koop! En helaas betekent een hogere prijs hier ook niet altijd een betere kwaliteit. Of andersom: een lagere prijs bijna altijd een (veel) slechtere kwaliteit.

Omdat het een grote industrie is en er onderling dus veel geld verdeeld kan worden, wil iedereen daar wel een deel van meepikken. En aangezien veel mensen, zeker in deze tijd, voor een dubbeltje op de eerste rang willen zitten, is die goedkope rotzooi al een industrie op zich. Die rommel koop je dan ook in winkels waar in het algemeen goedkope producten verkocht worden. Goedkoop is ook in deze branche duurkoop. Bovendien kunnen de mensen die daar werken je doorgaans ook niet goed informeren.

Is het dan zo dat hier ‘hoe duurder hoe beter’ opgaat? Niet per se. Maar andersom, dat een goede supplementen meestal duurder is dan de rest, gaat wel weer op. Maar net als in de voedingsindustrie zitten er nogal wat addertjes onder het gras. Want wat kan je nog meer helpen om een goede keuze te maken?

Welke vergelijkingssites kan je gebruiken?

Er zijn ook vergelijkingssites die je zouden kunnen helpen, maar ga dan wel na op welke argumenten ze de keuze voor jou maken. Vaak is ok hier de prijs belangrijker dan de kwaliteit. En als je niet zoveel te besteden hebt, is het begrijpelijk dat je voor de laagste prijs kiest, maar weet dan dat je er weinig of helemaal geen baat bij zult hebben.

Objectief, onafhankelijk en onderbouwd.

Objectief betekent dat je je houdt aan de feiten, en je je beroept op onderzoeksresultaten die vele factoren beoordelen. Meestal wordt op die websites uit gegaan van de informatie op internet, en de informatie op de verpakking. Maar hoe weet je nu of informatie objectief is? Daarbij kan je je gezonde verstand gebruiken of je kan afgaan op je eigen gevoel.

‘Onafhankelijk’ betekent dat je geen belang hebt bij een goede beoordeling of een slechte. Er is dus geen voorkeur voor bepaalde merken, producten of leveranciers van supplementen. Als bepaalde merken zijn uitgesloten of ten onrechte een hele goede of juist hele slechte beoordeling krijgen, weet je dat een merk wordt voorgetrokken of achtergesteld. Meestal heeft dat met geld te maken.

‘Onderbouwd’ betekent dat je goede argumenten gebruikt of je baseert op autoriteiten. Vaak worden daar overheidsbedrijven mee bedoeld, die kwaliteit checken of afgaan op wetenschappelijke onderzoeken. Daar zou ik nog wel jouw mening of gevoel overheen leggen, want ook daar kan juist sprake zijn van afhankelijkheid en dus subjectief.

Wat kan jij er zelf aan doen?

Vooral jezelf informeren en niet uitgaan van argumenten die niets te maken hebben met de kwaliteit van het product. Als je niet zoveel te besteden hebt, is het logisch dat je vooral naar de prijs kijkt, maar weet dan dat je iets koopt wat in de regel minder goed voor je is of zelfs slecht. Verder houd je aan de stelregel: als de voor je gezondheid positieve argumenten – bijvoorbeeld goed opneembaar en biologisch – niet op het etiket vermeld staan, kan je ervan uitgaan dat de kwaliteit lager is dan als het wel wordt vermeld. Dit is immers een goed aankoopargument.

Dus is mijn advies: als je voor echte gezondheid gaat, koop je supplementen dan niet bij winkels als de Etos, Kruidvat of de supermarkt. Dan zou ik eerder kiezen voor een biologische winkel of de Vitaminestore, maar ook daarbij zou ik uiterst kritisch blijven. Als je weinig te besteden hebt, kies dan voor een supplement dat past bij je budget, maar ook bij de kwaliteit. Een goedkoop supplement kopen, voelt dan misschien goed, maar het levert je maximaal veel te weinig extra gezondheid op.