Chronisch Gezond

Wat is gezond in Jip & Janneketaal?

Goed nieuws over het voorkomen van kanker

door | interVentie, interVentie Les 7

Kanker raast door ons leven. Per jaar sterven er in ons land 2.500 mensen meer aan deze ziekte dan het jaar ervoor. Dát ondanks alle onderzoeken en het geld dat daaraan besteed wordt, nieuwe behandelingen en nieuwe medicijnen. Hoewel er steeds meer mensen aan deze ziekte doodgaan, stijgen de prijzen van deze nieuwe medicijnen razendsnel. Doe er je voordeel mee…

In 2022 (vorig jaar) waren het 47.500 mensen aan kanker. Waarschijnlijk zijn dat er eigenlijk veel meer, omdat je, als je na 5 jaar, sterft aan kanker, niet wordt meegeteld in deze cijfers van het CBS.

Maagkanker is éen van de kankersoorten waaraan de meeste kankerpatiënten komen te overlijden. Ook wereldwijd is het een belangrijke oorzaak van kanker-gerelateerde sterfgevallen. Gelukkig wijzen veel onderzoeken uit dat er veel oplossingen voor zijn. Met andere woorden: je kan het voorkomen door gezonde voeding te eten of te drinken. Deze blog gaat met name over een onderdeel daarvan, wortelen!

Wat is het?

De wortel is oranje/rood van kleur en zowel rauw of gekookt te eten. We weten al langer dat deze groente kan helpen om een scherp gezichtsver- mogen te behouden – een overtuiging die is geverifieerd door de moderne wetenschap – maar nu blijkt dat wortelen nog een ander belangrijk gezondheidsvoordeel bieden.

Wat doet het?

Huidig onderzoek toont aan dat dit prachtige knolgewas ook de sleutel kan zijn tot het voorkomen van meerdere soorten kanker, waaronder borstkanker, longkanker, alvleesklierkanker, maagkanker, urotheel-kanker en prostaatkanker, dankzij zijn werkelijk buitengewone ziekte-bestrijdende eigenschappen.

In een wetenschappelijke review gepubliceerd in het Journal of Gastric Cancer, evalueerden de auteurs 81 studies van over de hele wereld – en kwamen zo tot de conclusie dat wortelconsumptie het risico op maagkanker met gemiddeld 26 procent verminderde. Interessant is dat zelfs bescheiden hoeveelheden wortelen grote gezondheidsvoordelen opleverden.

De grootste studie betrof bijvoorbeeld 120.852 deelnemers die slechts 25 gram – ongeveer een vijfde van een kopje – gehakte verse wortelen per dag aten. Andere studies bevatten hoeveelheden van slechts drie wortelen per week. De meest indrukwekkende resultaten kwamen uit een Litouws onderzoek waarin ongeveer 1.100 deelnemers tussen de één en zes wortelen per week aten. Het resultaat was een dramatische afname van 47 procent in het optreden van maagkanker. Nogmaals, als deze resultaten afkomstig waren van een farmaceutisch medicijn, zouden ze op elk mainstream mediakanaal worden gerapporteerd.

Bovendien ontdekten onderzoekers dat het eten van wortelen het risico op een bepaald type maagkanker – maagcardiakanker, die de bovenkant van de maag aantast – met een aanzienlijke 38 procent verminderde.  De onderzoekers merkten een duidelijk verband op tussen voeding en maagkanker en meldden ook dat diëten met veel rood en bewerkt vlees, zout en alcohol het risico nog meer verhogen. Aan de andere kant is aangetoond dat het consumeren van groene thee, vers fruit en groenten juist beschermend is tegen maagkanker.

Het is veelbetekenend dat de onderzoekers opmerkten dat wortel-consumptie effectiever is in het voorkomen van maagkanker bij personen met een familiegeschiedenis van maagkanker, het bewijs dat mensen met een risico op maagkanker dit mogelijk kunnen voorkomen met een gezonde levensstijl en voedingskeuzes.

Prostaatkanker is de op één na meest voorkomende vorm van kanker bij Amerikaanse mannen. Volgens de prognoses van de American Cancer Society worden er voor dit jaar in de Verenigde Staten ongeveer 288.300 nieuwe gevallen van prostaatkanker en 34.700 sterfgevallen verwacht.

In een bemoedigende meta-analyse gepubliceerd in het European Journal of Nutrition, ontdekten onderzoekers dat het eten van wortelen het risico op prostaatkanker met 18 procent verminderde. De wetenschappers waren zelfs in staat om de dosis/batenverhouding voor wortelen en kanker-preventie te berekenen: voor elke 10 gram per dag wortelconsumptie wordt het risico op prostaatkanker met 5 procent verminderd.

De implicaties zijn verbluffend! ‘Theoretisch’ – zeiden de onderzoekers – ‘zou een enkele portie wortelen per dag het risico op prostaatkanker met maar liefst 64 procent kunnen verminderen’.

Hoe zit dat precies?

 Hoewel onderzoek heeft aangetoond dat wortelen kunnen beschermen tegen kanker, ontdekken wetenschappers nu pas hun verschillende antikankermechanismen en bestanddelen. Wortelen bevatten namelijk extreem veel heilzame bèta- en alfacaroteen – natuurlijke antioxidante plantenpigmenten die helpen de vorming van schadelijke vrije radicalen te stoppen.

Bovendien zijn wortelen rijk aan zeaxanthine en luteïne, belangrijke antioxiderende fytonutriënten die samen met cafeïnezuur, ferulazuur en coumarinezuur een geweldige bron van in water onoplosbare voedingsvezels zijn, die van zichzelf al kankerverwekkende eigenschappen hebben.

Met slechts 94 calorieën per kopje bevatten wortelen vier keer de aanbevolen dagelijkse waarde van vitamine A – essentieel voor een normaal gezichtsvermogen – en 21 procent van de ADH van vitamine K, nodig voor de bloedstolling en de gezondheid van de botten.  Ze zijn ook een goede bron van de B-vitamine foliumzuur.

De krachtigste antikankerwapens die in wortelen worden aangetroffen, staan bekend als falcarinol en falcarindol. Deze ‘natuurlijke pesticiden’ bestaan in wortelplanten om ziekten zoals schimmelrot te bestrijden. Hoewel falcarinol in enorme hoeveelheden giftig is, zeggen wetenschappers dat je 881 pond wortelen in één keer zou moeten eten om een dodelijke dosis in te nemen, dus maak je geen zorgen. Onderzoek heeft overigens ook aangetoond dat falcarinol nog een andere, niet onbelangrijke functie vervult. Deze verbinding bevordert namelijk het herstel van cel-DNA, waardoor het risico op kanker wordt verminderd.

Geldt dat ook voor wortelsap?

Hoewel veel van het onderzoek zich gericht heeft op gehakte rauwe wortelen, heeft wortelsap ook potentieel getoond bij het voorkomen van kanker. In één onderzoek ontdekten onderzoekers dat wortelsapextracten apoptose – of zelfvernietiging – van menselijke leukemiecellen veroorzaakten. In een ander onderzoek ondervonden vrouwen die gedurende drie maanden 8 ons wortelsap per dag consumeerden een lager risico op de terugkeer van borstkanker.

Volgens Stanford Health Care bevat een enkele kop wortelsap hoeveelheden voedingsstoffen en fytochemicaliën die gelijk zijn aan 5 kopjes gehakte wortelen. Wortelsap bevat echter minder vezels en meer suiker dan verse rauwe wortelen, waardoor natuurlijke gezondheidsexperts opmerkten dat het verse, biologische groenten en fruit in een dagelijkse voeding niet mag vervangen. Voor maximaal voordeel kun je wortelsap combineren met appelsap – of een wortelsmoothie op smaak brengen met pikante smaken zoals kaneel en gember.

Wat betekent dat voor jouw gezondheid?

Het blijkt dat gewone, alledaagse tuinvariëteiten van biologisch geteelde wortelen – maar natuurlijk ok andere groentesoorten (mits biologisch gegeten) – een krachtige klap kunnen uitdelen, als het gaat om kankerpreventie. Natuurlijk is er nog meer onderzoek gaande naar de kanker-bestrijdende eigenschappen van wortelen, zodat we kunnen verwachten dat dat in de nabije toekomst nog meer bemoedigende en intrigerende resultaten zal opleveren.

De mooie conclusie is dat er weer meer bewijs is dat biologische groente, vooral als je die rauw eet, een heel belangrijk wapen is tegen kanker. Zo worden er steeds meer producten en stoffen in voedingsproducten aangetroffen die hun steentje bijdragen aan het versterken van jouw immuunsysteem. Dus wil je op latere leeftijd de keuze tussen gezonde voeding en een gezonde leefstijl, en chemische kankermedicijnen die je immuunsysteem juist verzwakken, waardoor kanker kan ontstaan, voorkomen, dan weet je wat je te doen staat.