De basis van een gezond leven is leven zoals onze voorvaderen deden, maar dan 2.0. Toen onze Lieve Heer de aarde, de dieren en de mensen heeft geschapen, waren er nog geen telefoons en computers. Ook geen winkels waar je je voeding kon kopen. Dus waren deze mensen altijd onderweg, op zoek naar voeding. Daar kunnen we veel van leren…
De tijd dat er nog geen winkels, fabrieken, fietsen, etc. bestonden, de wereld een groot gebied was met dieren in het wild, geen hekken, huizen, brommers, vliegtuigen, fabrieken, vervuild water of vervuilde lucht, laat staan voeding met bestrijdingsmiddelen. Daar hadden de mensen het vooral druk, zo stel ik me voor, met het vinden van voedsel en soms met het zich verdedigen tegen een wild dier. Zij bewogen van nature dus veel. Als je dat vergelijkt met hoe wij mensen tegenwoordig leven, is er nog maar weinig sprake van ‘van nature’. Naar verhouding zaten die mensen zelden. Hoe gezond of ongezond is ‘zitten’ eigenlijk?
Wat is het?
De vraag stellen, is hem beantwoorden. Het is natuurlijk helemaal geen goed idee om de hele dag onafgebroken achter je computer te blijven zitten, en je na je werk uren in het zweet te sporten. Diverse onderzoeken tonen aan dat te veel en te lang zitten op termijn kan leiden tot spierklachten en chronische aandoeningen als hart- en vaatziekten of diabetes type 2. Australisch onderzoek onder 200.000 volwassenen van vijfenveertig jaar en ouder toont zelfs aan dat veel zitten verantwoordelijk is voor bijna 7% van het aantal vroegtijdige sterfgevallen. idee?
Hoe meer je zit, des te meer risico
Degenen die het meeste zitten en niet regelmatig bewegen hebben dus het hoogste risico. De praktijk is dat mensen binnen bedrijven gemakkelijk de elf uur op een dag zitten halen. Dat betekent een risico van 40% meer kans op voortijdig overlijden in de daaropvolgende drie jaar vergeleken met mensen die minder dan vier uur per dag zitten. Dat laatste komt sowieso vrijwel niet voor. Het wordt niet voor niks ‘het nieuwe roken’ genoemd. Wat is dan wel een goed idee?
Hoe dan?
Door regelmatig de benen te strekken, zet je je lichaam aan het werk. Bewegen is dus een vorm van onderhoud. Daardoor houd je niet alleen je ledematen, maar alle organen van je lichaam en je botten fit. Dat betekent sowieso dat je normaal gesproken op gewicht blijft, je botten er voor zorgen dat je niet of pas op latere leeftijd aan een rollator moet, de kans op (ernstige) ziektes kleiner wordt en – ook niet onbelangrijk – je energieker blijft, zowel lichamelijk als geestelijk.
Maar…
Bouw (meer) het bewegen geleidelijk op. Als je te snel wil, heb je een grotere kans op blessures. Dat kan er zelfs toe leiden dat je denkt: daar begin ik niet meer aan? Want ook hierbij gaat het om de juiste balans. Maar hoe pak je het zo aan dat het ook echt goed voor je is?
Wat zijn de voordelen?
Dat betekent bijvoorbeeld dus niet dat je na dit gelezen te hebben, direct uren moet gaan sporten. Het gaat om de afwisseling. Want ook bij ‘bewegen’ geldt dat er een balans moet zijn. Wat die balans is, bepaal je uiteraard zelf. Maar stel dat je, aangespoord door dit artikel, denkt: hij heeft gelijk, ik moet meer bewegen! Laat ik eens beginnen met een uur hard lopen. Dan zou ik zeggen: ‘Doe dat niet.’ Nee, dan begin je bijvoorbeeld eerst met een minuut of vijf een stukje te wandelen, vijf minuten rustig hard te lopen, weer even wandelen, etc. De dagen daarna bouw je dat heel voorzichtig op tot een afstand en een snelheid die jou goed bevalt. Zoek je balans en dus je grens. Dus ook hier is het devies met mate en gevarieerd.
Die eeuwige weegschaal
De voordelen zijn groot: zowel psychisch als lichamelijk zal je je beter, energieker voelen. Bovendien geef je daarmee een boost aan je immuunsysteem, waardoor je minder snel ziek wordt. En als je ziek wordt, ben je sneller weer op de been. Dat wil zeggen, ook qua andere manieren om gezond te leven, moet je manier van leven in balans zijn. Als je bijvoorbeeld heel gezond eet, en verder niets doet aan andere leefstijl-verbeteringen – meer ontspannen, meer, maar met mate, bewegen en daag je geest regelmatig uit – dan slaat de balans misschien zelfs wel door de verkeerde kant op.
Wat kun je er zelf aan doen?
Afwisseling is het toverwoord. Wissel bijvoorbeeld een half uur zitten af met een paar minuten bewegen; ga een broodje maken, pak een glas water of zet een kop koffie. Je kan tussendoor ook een simpele oefening doen of naar de wc gaan. Zet je lichaam ‘aan’. Zorg wel dat wat je ook doet, het je een goed gevoel geeft. In het begin zou je ook een to do-lijstje kunnen maken, een planning van de dag waarbij je zitten en bewegen afwisselt. Zet er bij wat je gaat doen en hoe lang. En doe het!
Oefeningen
Wat een heel goede aanvulling is, is de dag beginnen met een paar simpele, korte oefeningen. Oefeningen die je hartslag verhogen, invloed hebben op je ademhaling en waar je licht van gaat zweten. Ik begin bijvoorbeeld elke dag met 1) 20x opdrukken, 2) een minuut planken, 3) twintig keer door mijn knieën met voeten op de grond en 4) twintig keer links uitstappen, rechts uitstappen, met tussen elke oefening een half minuutje rust. En daarna direct onder de koude douche. Beter kan je je dag niet beginnen.
Wandelen
Hoewel ik heel goed weet dat wandelen de gemakkelijkste en beste manier is om je lichaam uit te dagen, doe ik het bijna niet. In ieder geval niet dat ik de deur uitga en de natuur in. Ook maak ik nooit, wat andere mensen wel vaak doen, een ommetje. Dat vind ik mijn tijd verdoen. Wandelen, hard lopen (alleen of in een groepje), thuis oefeningen doen (zie Internet), gaan sporten, buiten of in de sportschool. Als je liever een teamsport wilt gaan beoefenen, informeer je dan. Via de media, de buren of vrienden. Maar: doe niets waar je tegen op ziet, want dan houd je het niet vol. Doe wat je leuk vindt en in de mate waarin je het leuk blijft vinden. Succes!
Kies voor een manier van bewegen waarvan je denkt dat je dat leuk vindt en gaat volhouden. Wat ik dus wel doe is: twee keer in de week meehelpen het voetbalteam van mijn kleinzoon (13) beter te maken, met het partijtje op het einde doe ik altijd mee. Ook een abonnement voor de sportschool is niets voor mij. Dat vind ik oersaai en eigenlijk nep. Als je, zoals ik nu voor mezelf weet, denkt dat je het na een paar keer wel hebt gezien, is het zonde van je geld en je tijd. Op Internet vind je tal van oefeningen die gewoon thuis kunt doen. Je kunt ook beginnen met Fitchanel.nl.
Nut
Als je beweegt, krijg je meer zuurstof binnen, waardoor je meer energie krijgt. Daardoor slaap je beter, heb je minder last van stress; bewegen versterkt je botten, reguleert je gewichten, en het versterkt je immuunsysteem, verbetert dus je algemene gezondheid en zorgt er voor dat je gezond blijft en gezond(er) oud wordt. Het maakt niet uit wat je doet, alleen, in tweetallen, met een personal coach of met een team, het profijt dat je er van hebt is gigantisch; het versterkt alle andere dingen die je voor je gezondheid doet.
Waar kun je nog meer informatie vinden?
Op Internet kun je veel informatie vinden over bewegen in het algemeen, maar ook over oefeningen die je thuis kunt doen of over sporten die je in jouw buurt kunt beoefenen. Zoek ook eens op Internet als je over een bepaald onderwerp informatie wil hebben.